“Миний залуу насны” л гэе дээ. Хэдэн сарын өмнө Батзориг хэмээх киноны тухай сайтад ажилладаг залуугийн хүсэлтээр, 10 кино нэрлэсэн юм. (Энэ 10 гэдэг үнэхээр эвгүй тоо шүү!)
Намайг төлөвшихөд нөлөөлсөн гэдэг утгаар нь харвал, мэдээж, 10-аас олон кино нэрлэгдэх болно. Тухайн үедээ мартагдашгүй сэтгэгдэл төрүүлсэн, онцгой сайхан дурсамж үлдээсэн гэвэл бас л 10-аар тогтохгүй. Багадаа үзсэн кинонуудаа урлаг, утга зохиолын үнэ цэн гэдэг талаас нь огт харж байгаагүй мөртлөө мартаж чаддаггүй, сайхан санагдаад байдаг тохиолдол ч олон. Тийм болохоор яг одоо, 2016 оны 1 сарын 15-ны орой 20-21 цагийн хооронд санаанд хамгийн тод орж ирсэн 10 киногоо л нэрлэе дээ.
Перугийн зохиолч Марио Варгас Льоса (Mario Vargas Llosa, 1936-) бол өнөө цагийн супер зохиолчдын нэг. 2010 онд Нобелийн утга зохиолын шагнал хүртэхэд буурьтай утга зохиолын ертөнц "Ашгүй, арайхийж нэг юм жинхэнэ зохиолчид энэ шагнал очлоо!" хэмээцгээж байсан юм даг. Манайхны хамгийн их шүтэн биширдэг орчин үеийн романы талаар түүний бичсэн өгүүллээс товчлон, "Дэлхийн сонгодог утга зохиолын чуулган - 50 боть" төсөлд зориулан орчуулж байснаа толилуулъя.
... Шэскпир хэмээх хувь хүний тавилан яг л өөрийнх нь зүүдлэн байж бүтээсэн дүрүүдийнхтэй нь ижилхэн. Тэр ердөө танхимд суугаа үзэгчдийн хүссэнийг л, эсвэл Ариун сүнсний хэлж өгснийг л бичсэн, үүндээ гойд ач холбогдол өгч, зүрхээ шаналгаж хамаг хүчээ барж, зовж тарчлаагүй. Дараа нь, зүгээр л толгойд нь орж ирсэн тэдгээр үгсийг тэмдэглэсэн, шавхагдашгүй гайхамшигт хуудсуудаа аз болоход бидэнд үлдээчихээд, үзгээ тавьж, төрөлх хот руугаа явсан. Тэр бөглүү жижигхэн хотдоо очоод алдар нэрийг биш, үхлийг хүлээсэн билээ.
Г.Аюурзанын санаачлан гаргасан "Шинэ үеийн номын сан" цувралын анхны боть. Сонгодог гүн ухааныг өргөн олноо хялбаршуулан түгээх гэсэн, Монголын хэмжээний анхны оролдлого. 2000 онд анх хэвлэгдснээсээ хойш олонтаа шинэчлэгдэж, өнөө хэр уншигчдын дуртай ном хэвээр байна.
Сонгодог уран зохиолын эхлэлийг тавьсан дөрвөн л нэр бий. Энэ бол Хомэр, Шэкспир, Сэрвантэс, тэгээд Монтэнь юм. Францын сэтгэгч, эсээ хэмээх төрлийг уран зохиолд үндэслэн хөгжүүлсэн Монтэнийн сор эсээнүүдийг түүвэрлэн орчуулсан энэ ном бол олон зууны туршид дэлхийн сэхээтнүүдийн ширээг чимсээр ирсэн бүтээл билээ. Г.Аюурзана орос, англи хувилбаруудыг дүйлгэн орчуулсан эдгээр эсээ нь аугаа их философичийн сонгодог бүтээл монгол хэлнээ гарсан анхны тохиолдол болно.