Бүтээл
Тэнгэрт үлдсэн шувууны мөр...
* * *
 

ХАРААГААРАА унтдаг хүн гэнэт сэрэх мэт

Хачин адгуусан нүдээр намайг онож ядах

Өнгөрсөн юм гэдэг дандаа сэтгэл шимшрэм...

(Өө, алин цагийн хямдхан дарс билээ!)

 

Шивэрч байгаа энэ бороо шиг энэ дурдатгал.

Шилж би энэ урт үгийг авч үлдээгүй.

Ой тойнд минь тохиолдлоор л мөнхөрсөн

Одоохондоо мартагдаж амжаагүй нулимс – ДУРДАТГАЛ минь!

 

-Тэнэг... гэж өхөөрдөх аргадангуй хоолой

Тэвчишгүй доромжлол мэт, басхүү ахин сонсмоор.

Тэр үеийнхээ шүлгүүдэд одоо би дургүй.

Тэгэхдээ унших бүрийд (яагаад ч юм бэ) уйлмаар.

 

Уйлмаар...

Тийм ээ, бүр эхэр татаад уйлмаар.

Унтаагаараа зүүдэлж тэнэдэг хүн шиг

Ухаан бодол минь Тверийн бүдэгхэн гудамжаар.

 

1996.6-р сар.

Шинэ ном

2006 онд анх хэвлэгдсэн энэ ном нь өөр хоорондоо харилцан шүтэлцээ бүхий өгүүллэгүүд, мөн хавсралт эсээнээс бүрдсэн метароман юм. 2009 онд "Хүүрнэл зохиолын товчоон" нэрээр ботилогдсон эмхэтгэлд нь мөн оржээ.

Зохиогчийн залуу насны нэлээд хугацаа өнгөрсөн Москва хотод ихэнх үйл явдал нь өрнөдөг эдгээр өгүүллэгүүд далд зөн, ид шидийн аясаараа ижилсэнэ. Хавсралт эсээнүүдийнх нь нэг болох "Хаа нэгтээ буй эмээдээ бичсэн захидал"-ыг та "Тэмдэглэл" хэсгээс уншиж болно.

Уг ном 2007 онд солонгос хэлээр орчуулагдан Сөүлийн "Erum Books" хэвлэлийн газарт хэвлэгдсэн бөгөөд ОХУ-ын  утга зохиолын сэтгүүлүүдэд "Орос цэрэг", "Хаа нэгтээ буй эмээдээ бичсэн захидал" нь орчуулагдан гарчээ. Мөн энэ ном дахь "Бурханы шарил", "Мууран хүмүүсийн сүүдэр" өгүүллэгүүд англиар орчуулагдан нийтлэгдсэн байна.

2010 оны З-р сард анх хэвлэгдсэн энэ романаа бичихийн тулд зохиогч гурван жил дараалан Байгал нуурын Ольхон арал руу явжээ. Эртнээс монгол угсаатны умард хэсгийнхний бөө мөргөлийн ариун дагшин газар байсан уг арлын тухай тэрээр: "Их далайн дундах бяцхан тал нутаг. Одод энд тодоос тод цацарч, домог зүүдлэгддэг..." гэж бичсэн бий.

Романд нэгэн халх залуу Байгал нуурын арал дээр суудаг бөөтэй танилцан, дэргэд нь долоон жилийг өнгөрөөж байгаа тухай өгүүлнэ. Жил бүрийг нэг онцлог явдлаар төлөөлүүлсэн бөгөөд энэ зохиол 7 бүлэгтэй. Бүлгүүдийн нэрийг танд сонирхуулъя: 1. "Онгодын тоос", 2. "Хийсвэр модны сүүдэр", 3. "Хэнгэрэгийн амь", 4. "Тэнгэрт агч гэргий", 5. Бурхан хадны ордон", 6. "Харанхуйн орны тайлга", 7. "Алдагдсан сүнсний эрэлд".

Роман олон домог яриа агуулсан, буриад ястаны үүх түүхийн сэдвийг нэлээд эмзэг талаас нь хөндсөн, бас хүний сэтгэлийн үймээн зөрчилдөөний аясыг илэрхийлсэн, сэтгэлгээний бүтээл юм.

Зохиогч энэ номоороо "Алтан өд", "Гоо марал" шагналууд хүртжээ.